Pam minyak ialah peranti mekanikal biasa yang digunakan untuk mengangkut cecair (biasanya bahan api cecair atau minyak pelincir) dari satu tempat ke tempat lain.Ia mempunyai pelbagai aplikasi dalam pelbagai bidang, termasuk industri automotif, aeroangkasa, industri pembinaan kapal dan pengeluaran perindustrian, dsb.
Prinsip kerja pam minyak boleh digambarkan secara ringkas sebagai: memindahkan cecair dari kawasan tekanan rendah ke kawasan tekanan tinggi melalui tekanan yang dihasilkan oleh pergerakan mekanikal.Berikut akan memperkenalkan secara terperinci prinsip kerja dua pam minyak biasa.
1. Prinsip kerja pam gear:
Pam gear ialah pam anjakan positif biasa yang terdiri daripada dua gear yang bercantum antara satu sama lain.Satu gear dipanggil gear memandu dan satu lagi dipanggil gear dipacu.Apabila gear memandu berputar, gear yang dipandu juga berputar.Cecair memasuki ruang pam melalui celah antara gear dan ditolak ke alur keluar apabila gear berputar.Disebabkan oleh penjeratan gear, cecair secara beransur-ansur dimampatkan di dalam ruang pam dan ditolak ke kawasan tekanan tinggi.

2. Prinsip kerja pam omboh
Pam omboh ialah pam yang menggunakan omboh untuk bertindak balas dalam ruang pam untuk menolak cecair.Ia terdiri daripada satu atau lebih omboh, silinder dan injap.Apabila omboh bergerak ke hadapan, tekanan dalam ruang pam berkurangan dan cecair memasuki ruang pam melalui injap masuk udara.Apabila omboh bergerak ke belakang, injap masuk tertutup, tekanan meningkat, dan cecair ditolak ke arah alur keluar.Injap keluar kemudiannya terbuka dan cecair dilepaskan ke kawasan tekanan tinggi.Mengulangi proses ini, cecair akan terus diangkut dari kawasan tekanan rendah ke kawasan tekanan tinggi.
Prinsip kerja kedua-dua pam minyak ini adalah berdasarkan perbezaan tekanan cecair untuk mencapai pengangkutan cecair.Melalui pergerakan peralatan mekanikal, cecair dimampatkan atau ditolak, dengan itu membentuk tekanan tertentu, membolehkan cecair mengalir.Pam minyak biasanya terdiri daripada badan pam, ruang pam, peranti pemacu, injap dan komponen lain untuk merealisasikan pengangkutan dan kawalan cecair.